Yıldız ve Gezegenler Neden Farklıdır?



Bir gök cisminin yıldız mı yoksa gezegen mi olacağına ne karar verir? Bu cisimlerin oluşumlarında hangi farklar yıldız ve gezegenleri birbirinden ayrıyor?


Uzayda, boşlukta var olan toz halindeki madde, kütle çekim kuvvetinin etkisiyle öbeklenirler. Öbeklenen tozdaki ağır elementler (Demir, altın vs.) kütle çekim etkisini daha fazla hissedeceği için öbeğin git gide iç kısımlarına batarken, kütle çekim etkisini daha az hisseden daha hafif elementler ise (Hidrojen, oksijen vs.) öbeğin dış kısımlarında kalır. Öbeğin merkezindeki kütle arttıkça, öbek daha fazla toz çeker ve nihayetinde çok fazla toz (madde) biraraya gelerek, ağır elementlerin yerküreyi, hafif elementlerinde atmosferi oluşturduğu bir yapı olan gezegen ortaya çıkar.

Eğer boşluktaki madde miktarı aşırı fazla ise, bu sefer o kadar fazla madde öbeklenir ki öbeğin en iç kısımda kalan madde (çekirdek), dış kısımlardaki maddeler tarafından iyice sıkıştırılır ve sıkışan atomlar birbiri ile birleşerek (füzyon) müthiş bir enerji açığa çıkarır. Ortaya çıkan enerji ısı ile ışık formundadır ve üretilen bu devasa ısı, yüksek basınca neden olur. Çekirdekteki bu yüksek basınç, kütle çekim kuvveti ile çekirdeğe baskı uygulayan daha dış kesimdeki kütleyi iterek sistemdeki yani gökcismindeki tüm maddenin dengede kalmasını sağlar.  Bu denge devasa boyuttaki kütlenin, kütle merkezine inanılmaz güçte hücum ederek çökmesine diğer bir deyişle karadelik oluşmasına engel olur. Böylece merkezinde nükleer reaksiyonların olduğu devasa büyüklükte ısı ve ışık saçan bir cisim olan yıldız var olur.

Sonuç olarak öbeklenen maddenin miktarı, orada oluşacak gök cisminin bir gezegen mi yoksa bir yıldız mı olacağı sorusuna cevap verir. Zaten basit düşünürsek; yıldızların gezegenlerden çok daha büyük gök cisimleri olduklarını fark ederiz. İşte buradaki kilit nokta da yıldızın gezegenden çok daha fazla kütleyi barındırmasıdır.

Yorumlar

Bu blogdaki popüler yayınlar

Siyah Karanlık Mıdır, Yoksa Karanlık Mı Siyah?

Kapağı Açık Buzdolabı